W ci\u0105gu ostatnich kilku dni w internecie pojawi\u0142y si\u0119 dwa filmy opublikowane przez popularnych dietetyk\u00f3w\/trener\u00f3w na temat diety wega\u0144skiej. Oba materia\u0142y wywo\u0142a\u0142y spore poruszenie, wiele os\u00f3b zarzuca\u0142o im nierzetelno\u015b\u0107 i brak odniesie\u0144 \u017ar\u00f3d\u0142owych. Inni z kolej popierali filmy daj\u0105c wysokie oceny i pozytywne komentarze.<\/p>\n
Cz\u0119\u015b\u0107 z Was prosi\u0142a nas o ustosunkowanie si\u0119 do zarzut\u00f3w wobec diety ro\u015blinnej, jakie padaj\u0105 w obu materia\u0142ach. Nie linkujemy do film\u00f3w poniewa\u017c z jednej strony nie chcemy nabija\u0107 im ogl\u0105dalno\u015bci, z drugiej nie zale\u017cy nam na generowanie hejtu i wojen paleo\/vegan\/atkins\/dieta czekoladowa.<\/p>\n
W obu filmach pojawi\u0142o si\u0119 kilka nie\u015bcis\u0142o\u015bci i przek\u0142ama\u0144, kt\u00f3re s\u0105 bardzo cz\u0119sto pojawiaj\u0105 si\u0119 r\u00f3wnie\u017c na portalach fitnessowych czy podczas codziennych rozm\u00f3w z innym lud\u017ami. Dlatego postanowili\u015bmy si\u0119 do nich odnie\u015b\u0107. Niestety, osoby, kt\u00f3re nagra\u0142y dany materia\u0142 nie poda\u0142y zbyt wielu \u017ar\u00f3de\u0142 do bada\u0144 na temat kt\u00f3rych si\u0119 wypowiadaj\u0105. My postarali\u015bmy si\u0119 nie pope\u0142ni\u0107 tego b\u0142\u0119du.<\/p>\n
#1.<\/strong> Jak Scott Jurek od\u017cywia\u0142 si\u0119 zanim przeszed\u0142 na wegetarianizm i zanim przeszed\u0142 na weganizm?<\/em><\/p>\n Jad\u0142 mi\u0119so i wszelkie produkty pochodzenia zwierz\u0119cego. Zdanie powy\u017cej ma sugerowa\u0107 odbiorcom, \u017ce przechodz\u0105c na diet\u0119 wega\u0144sk\u0105 poczujemy si\u0119 lepiej nie dlatego, \u017ce korzystamy z diety ro\u015blinnej, tylko dlatego, \u017ce wcze\u015bniej jedli\u015bmy \u017ale i dopiero teraz zacz\u0119li\u015bmy patrze\u0107 na to co faktycznie wk\u0142adamy na talerz. Kolejna sugestia – Scott Jurek m\u00f3g\u0142by r\u00f3wnie dobrze je\u015b\u0107 mi\u0119so i odnosi\u0107 sukcesy. Wystarczy, \u017ce jad\u0142by lepiej ni\u017c kiedy\u015b. Tylko – jak to udowodni\u0107? Co powinien zrobi\u0107 Scott Jurek, \u017ceby przeci\u0119tna osoba uwierzy\u0142a mu na s\u0142owo i zgodzi\u0142a si\u0119 co do zastosowania diety wega\u0144skiej? Pobi\u0107 7 rekord\u00f3w Western States zamiast 6? Czy gdyby Scott Jurek jad\u0142 mi\u0119so pobi\u0142by ich 8? Jak w takim wypadku od\u017cywiali si\u0119 wszyscy jego konkurenci, kt\u00f3rzy jedli mi\u0119so i przegrali?<\/p>\n #2.<\/strong> By\u0107 mo\u017ce trafi\u0142a nam si\u0119 jedna osoba na milion, kt\u00f3ra na systemie diety wega\u0144skiej b\u0119dzie mia\u0142a faktycznie du\u017co lepsze perspektywy zdrowotne.<\/em><\/p>\n Sportowc\u00f3w na diecie wega\u0144skiej<\/a> jest o wiele wi\u0119cej ni\u017c tylko przytoczony w materiale Scott Jurek. Wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich ma za sob\u0105 r\u00f3wnie\u017c lata trening\u00f3w na diecie tradycyjnej wi\u0119c maj\u0105 dobry punkt odniesienia w momencie oceny obecnej diety wega\u0144skiej. I wszyscy z nich j\u0105 sobie chwal\u0105. Czy to jest dow\u00f3d na cokolwiek? Nie, ale z pewno\u015bci\u0105 zaburza to wzi\u0119t\u0105 z sufitu statystyk\u0119 jeden na milion.<\/p>\n #3.<\/strong> Dieta wega\u0144ska jest dosy\u0107 ci\u0119\u017cka do zbilansowania.<\/em><\/p>\n Badanie EPIC<\/a> na ponad 60 tys. os\u00f3b przeczy tej tezie. W rzeczywisto\u015bci osoby na diecie wega\u0144skiej mia\u0142y mniej niedobor\u00f3w ni\u017c osoby na diecie tradycyjnej. Wi\u0119cej o wynikach badania przeczytacie tutaj<\/a>.<\/p>\n #4.<\/strong> \u0179r\u00f3d\u0142a pe\u0142nowarto\u015bciowego bia\u0142ka na diecie wega\u0144skiej stanowi quinoa, amarantus i jagody goji.<\/em><\/p>\n To prawda, \u017ce quinoa stanowi \u017ar\u00f3d\u0142o pe\u0142nowarto\u015bciowego bia\u0142ka<\/a>. Ale sk\u0105d informacja o amarantusie i jagodach goji? W kt\u00f3rym miejscu ich aminogram przypomina aminogram bia\u0142ka wzorcowego? Dlaczego nie ma nic na temat soi i uzupe\u0142niania si\u0119 aminogram\u00f3w w tak prostym posi\u0142ku jak soczewica z ry\u017cem?<\/p>\n Autor stara si\u0119 zaprezentowa\u0107 diet\u0119 ro\u015blinn\u0105 jako skomplikowan\u0105 i nieprzyst\u0119pn\u0105 diet\u0119, w kt\u00f3rej koniecznie musz\u0105 znale\u017a\u0107 si\u0119 tak egzotyczne i drogie produkty jak komosa ry\u017cowa i jagody goji. Bardzo sprytny spos\u00f3b na zdyskredytowanie diety ro\u015blinnej. Niestety, nie ma to on wiele wsp\u00f3lnego z rzeczywisto\u015bci\u0105.<\/p>\n #5.<\/strong> Gdyby\u015bmy brali pod uwag\u0119 str\u0105czki (…) musimy bra\u0107 pod uwag\u0119 pewn\u0105 ilo\u015b\u0107 lektyn i fitoestrogen\u00f3w.<\/em><\/p>\n Strach przed lektynami jest bardzo szeroko rozpowszechniony w niekt\u00f3rych kr\u0119gach sceny fitness. Na przek\u00f3r temu, badania wci\u0105\u017c wskazuj\u0105<\/a> na pro zdrowotne w\u0142a\u015bciwo\u015bci ro\u015blin str\u0105czkowych.<\/p>\n Czy fitoestrogeny zawarte w soi s\u0105 niebezpieczne? Dost\u0119pna metaanaliza <\/a>bada\u0144 na temat temat stwierdza, \u017ce nie.<\/p>\n #7.<\/strong> Dieta wega\u0144ska jest droga (…) je\u017celi ma by\u0107 bezglutenowa (…). Jeden z ameryka\u0144skich guru \u017cywienia kiedy\u015b podliczy\u0142, \u017ce taki system kosztowa\u0142by tygodniowo 350 dolc\u00f3w.<\/em><\/p>\n Kim jest ten ameryka\u0144ski guru? Nie wiadomo. Dlaczego dieta wega\u0144ska mia\u0142aby by\u0107 bezglutenowa? Nie wiadomo. Nawet przytoczony na pocz\u0105tku Scott Jurek nie prowadzi diety bezglutenowej. 350 dolar\u00f3w to ponad 1200 z\u0142 tygodniowo. Nie byliby\u015bmy w stanie tyle wyda\u0107 na osob\u0119 jedz\u0105c codziennie w restauracjach. Dieta ro\u015blinna bazuje na tanich<\/a> i nieprzetworzonych produktach: kasze, ry\u017c, soczewica, fasola, warzywa, nasiona i pestki. Nie na jagodach goji.<\/p>\n #8.<\/strong> Je\u017celi kto\u015b jest na diecie wega\u0144skiej to automatycznie zaczyna dba\u0107 o swoj\u0105 diet\u0119. Zaczyna wyklucza\u0107 wiele produkt\u00f3w, kt\u00f3re s\u0105 wysoko przetworzone.<\/em><\/p>\n To mit<\/a>. Wiele os\u00f3b przechodzi na diet\u0119 wega\u0144sk\u0105 z powod\u00f3w etycznych i nie zamierza w zwi\u0105zku z tym zmienia\u0107 przyzwyczaje\u0144 \u017cywieniowych. Je\u017celi kto\u015b wcze\u015bniej jad\u0142 przetworzone produkty i korzysta\u0142 z fas food\u00f3w, mo\u017ce to z powodzeniem robi\u0107 na diecie ro\u015blinnej. Ten dziwaczny mit sprawia, \u017ce wiele os\u00f3b ma problem z interpretacj\u0105 wynik\u00f3w bada\u0144, zak\u0142adaj\u0105c z g\u00f3ry, \u017ce weganie to w\u0142a\u015bnie te osoby, kt\u00f3re bardzo pilnuj\u0105 swojej diety.<\/p>\n #9.<\/strong> T\u0142uszcze ro\u015blinne zawieraj\u0105 bardzo du\u017c\u0105 ilo\u015b\u0107 frakcji kwas\u00f3w omega-6.<\/em><\/p>\n Ca\u0142a wypowied\u017a odnosi si\u0119 do rzekomego zaburzenia proporcji kwas\u00f3w omega 6 i omega 3 w organizmie na skutek stosowania diety ro\u015blinnej. To prawda, \u017ce dieta wega\u0144ska oferuje bardzo ma\u0142o produkt\u00f3w zawieraj\u0105cych omega 3 (mi\u0119dzy innymi siemi\u0119 lniane i orzechy w\u0142oskie). To prawda, \u017ce je\u017celi zapomnimy o tych produktach skutki mog\u0105 by\u0107 fatalne. Bardzo dobry wyk\u0142ad na ten temat<\/a> wyg\u0142osi\u0142 dr. Greger<\/a>. Nie jest natomiast prawd\u0105, \u017ce korzystaj\u0105c z ro\u015blinnych \u017ar\u00f3de\u0142 omega 3 skazujemy si\u0119 na problemy z uk\u0142adem sercowo naczyniowym.<\/p>\n #10.<\/strong> Bardzo cz\u0119sto w takiej diecie pojawiaj\u0105 si\u0119 niedobory witaminy B12, witamin rozpuszczalnych w t\u0142uszczach, witaminy D.<\/em><\/p>\n Witamina D jest problemem ca\u0142ej populacji<\/a>, nie tylko wegan. Dlatego oficjalne zalecenia m\u00f3wi\u0105 o potrzebie suplementacji w okresie jesienno-zimowym. Niedob\u00f3r witamin rozpuszczalnych w t\u0142uszczach na diecie ro\u015blinnej? Nieprawda<\/a>. Jedynie niedob\u00f3r witaminy B12 jest faktem w kontek\u015bcie diety wega\u0144skiej. Dlatego konieczna jest jego suplementacja<\/a>.<\/p>\n #11.<\/strong> Spada poziom wolnego testosteronu (…) \u015brednio 50%.<\/em><\/p>\n Sk\u0105d te dane? Nie mamy \u017cadnych \u017ar\u00f3de\u0142. Mamy za to inne badania<\/a>, kt\u00f3re przecz\u0105 tym tezom. Drugie z nich znajdziecie na stronach BJC<\/a>. Czy to znaczy, \u017ce weganie nie mog\u0105 mie\u0107 ni\u017cszego poziomu testosteronu? Oczywi\u015bcie, \u017ce mog\u0105<\/a>. Ale nie ma to nic wsp\u00f3lnego z weganizmem.<\/p>\n #12.<\/strong> Wi\u0119kszo\u015b\u0107 produkt\u00f3w ro\u015blinnych nie zawiera pe\u0142nego aminogramu.<\/em><\/p>\n Nieprawda. Wszystkie produkty zawieraj\u0105 pe\u0142en aminogram, tylko wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich ma z\u0142e proporcje. Nie potrzeba do tego studiowa\u0107 dietetyki. Wystarczy sprawdzi\u0107 aminogram danego produktu na nutritiondata.self.com<\/a> albo cronometer.com<\/a>.<\/p>\n Jest to jednak problem czysto teoretyczny. Nikt z nas nie je bowiem suchego ry\u017cu czy suchej fasoli. Jedz\u0105c posi\u0142ek z\u0142o\u017cony z kilku produkt\u00f3w aminogram si\u0119 uzupe\u0142nia. Poza tym, jak ju\u017c wiemy ze stanowiska Ameryka\u0144skiej Akademia \u017bywienia i Dietetyki:<\/p>\n Komplementarne bia\u0142ka nie musz\u0105 by\u0107 spo\u017cywane w trakcie jednego posi\u0142ku, a r\u00f3\u017cne rodzaje aminokwas\u00f3w, dostarczane z po\u017cywieniem w ci\u0105gu ca\u0142ego dnia, zapewniaj\u0105 odpowiedni bilans azotowy u ludzi zdrowych. Celowe \u0142\u0105czenie r\u00f3\u017cnych produkt\u00f3w zawieraj\u0105cych komplementarne bia\u0142ka nie jest konieczne.<\/em><\/p>\n Pytanie czy ufamy renomowanej organizacji medycznej czy randomowym filmikom z internetu? Nawet je\u017celi jeste\u015b aktywny fizycznie i potrzebujesz uzupe\u0142ni\u0107 aminogram w ka\u017cdym posi\u0142ku, nie jest to nic trudnego.<\/p>\n #13.<\/strong> W diecie wega\u0144skiej nie jeste\u015bmy w stanie dostarczy\u0107 w posi\u0142ku 2 g leucyny.<\/em><\/p>\n Posi\u0142ek z\u0142o\u017cony ze 100 g czerwonej soczewicy i 100 g razowego spaghetti dostarcza 2,8 g leucyny. Znowu, wystarczy pos\u0142u\u017cy\u0107 si\u0119 cronometer.com<\/a>.<\/p>\n