Rozmawiamy z Damianem Parolem<\/a>, trenerem, dietetykiem i weganinem.
\n<\/em><\/p>\n

Ostatni raz rozmawiali\u015bmy prawie rok temu<\/a>. Nadal stosujesz diet\u0119 ro\u015blinn\u0105? Czy co\u015b przez te dwana\u015bcie miesi\u0119cy si\u0119 zmieni\u0142o? Jak weganizm wp\u0142yn\u0105\u0142 na wyniki Twoich trening\u00f3w<\/b><\/span>?<\/span><\/p>\n

Jak najbardziej, nadal jestem na ro\u015blinnej diecie. Przez ten czas zrealizowa\u0142em sw\u00f3j plan nabrania masy mi\u0119\u015bniowej na ro\u015blinach. Jestem zadowolony bo przybra\u0142em 8 kilogram\u00f3w, z czego tylko troch\u0119 to t\u0142uszcz <\u015bmiech>. <\/span><\/p>\n

<\/a>Budowanie masy na diecie ro\u015blinnej by\u0142o dla mnie \u015bwietnym do\u015bwiadczeniem. Szczeg\u00f3lnie przekonanie si\u0119 na w\u0142asnej sk\u00f3rze co znaczy wrzuca\u0107 w siebie kolejny posi\u0142ek, kiedy jest si\u0119 solidnie najedzonym. <\/span><\/p>\n

Coraz wi\u0119cej czasu po\u015bwi\u0119casz na rozw\u00f3j pod k\u0105tem dietetyki. Jak z Twojej perspektywy, osoby, kt\u00f3ra kilka razy do roku go\u015bci na du\u017cych i renomowanych szkoleniach dietetycznych, wygl\u0105da podej\u015bcie do diety ro\u015blinnej w Polsce? Jak reaguje na ni\u0105 \u015brodowisko naukowe? Czy co\u015b si\u0119 zmieni\u0142o wzgl\u0119dem ostatnich lat?
\n<\/b><\/p>\n

Du\u017cym krokiem do przodu jest to, \u017ce dieta ro\u015blinna zosta\u0142a zauwa\u017cona jako jedna z mo\u017cliwo\u015bci. I coraz mniej jest w tym lekcewa\u017cenia. Oczywi\u015bcie cz\u0119\u015b\u0107 z szanowanych dietetyk\u00f3w i naukowc\u00f3w ma w\u0105tpliwo\u015bci do wp\u0142ywu diety ro\u015blinnej na wyniki sportowe, jednak wi\u0119cej jest w tym merytorycznego dialogu, a mniej \u015bwiatopogl\u0105dowych uprzedze\u0144. <\/span><\/p>\n

Nieco inaczej jest w kontek\u015bcie leczenia i prewencji niekt\u00f3rych chor\u00f3b. Tutaj coraz wi\u0119cej os\u00f3b docenia du\u017cy potencja\u0142 profilaktyczny lub leczniczy diety bazuj\u0105cej na ro\u015blinach (chocia\u017c niekoniecznie w 100% wega\u0144skiej) na choroby cywilizacyjne i kilka innych schorze\u0144. <\/span><\/p>\n

Wi\u0119kszo\u015b\u0107 os\u00f3b ma straszny m\u0119tlik w g\u0142owie kiedy mowa o diecie. Z ka\u017cdej strony docieraj\u0105 do nas sprzeczne informacje. Cz\u0119\u015b\u0107 dochodzi do wniosku, \u017ce dietetyka nie jest \u017cadn\u0105 nauk\u0105 i nie warto w og\u00f3le s\u0142ucha\u0107 kogokolwiek. Jednocze\u015bnie wi\u0119kszo\u015b\u0107 os\u00f3b szukaj\u0105c wiadomo\u015bci o diecie korzysta wy\u0142\u0105cznie z prasy popularnonaukowej i internetu. To jednak nie tam tocz\u0105 si\u0119 prawdziwe naukowe dyskusje. Jak mo\u017cemy nauczy\u0107 si\u0119 filtrowa\u0107 informacje i gdzie szuka\u0107 wiarygodnych wiadomo\u015bci?<\/b><\/p>\n

Mo\u017cna pr\u00f3bowa\u0107 dotrze\u0107 do \u017ar\u00f3d\u0142a to znaczy szuka\u0107 samemu prac naukowych – szczeg\u00f3lnie przegl\u0105dowych i metaanaliz. Jednak to trudne i nadal nie jest wolne od pu\u0142apek. Dobrym rozwi\u0105zaniem jest szukanie stanowisk (z ang. position stand<\/em>) znanych i cenionych organizacji zajmuj\u0105cych si\u0119 \u017cywieniem od strony naukowej. Zwykle s\u0105 to prace syntetycznie i rzetelnie przedstawiaj\u0105ce stan wiedzy na okre\u015blony temat. Ostatnio ukaza\u0142o si\u0119 na przyk\u0142ad <\/span>stanowisko ameryka\u0144skiej Akademii \u017bywienia i Dietetyki na temat diet wegetaria\u0144skich<\/span><\/a><\/span>. Mo\u017ce odstrasza\u0107 naukowy j\u0119zyk, jednak te same organizacje udost\u0119pniaj\u0105 te\u017c na swoich stronach najwa\u017cniejsze informacje. Zwykle podane w przyjaznej, prostej formie. Nie rzadko s\u0105 to te\u017c infografiki. Przyk\u0142adem mo\u017ce by\u0107 <\/span>Nutrition Source<\/span><\/a><\/span> publikowane na stronie Uniwersytetu Harvarda. <\/span><\/p>\n

Ostatnie lata to, przynajmniej w blogosferze, tryumf diet niskow\u0119glowodanowych. Co wiemy dzi\u015b o tym sposobie od\u017cywiania, pomijaj\u0105c hurra optymistyczn\u0105 ideologi\u0119 zbudowan\u0105 wok\u00f3\u0142 od\u017cywiania ludzi pierwotnych? <\/b><\/span><\/p>\n

Warto zauwa\u017cy\u0107, \u017ce r\u00f3wnie silne s\u0105 te\u017c trendy diet wysoko w\u0119glowodanowych, niekiedy zak\u0142adaj\u0105ce a\u017c 90% kalorii z w\u0119glowodan\u00f3w. Osobi\u015bcie uwa\u017cam, \u017ce demonizowanie lub gloryfikowanie, kt\u00f3regokolwiek z makrosk\u0142adnik\u00f3w jest niem\u0105dre. Ka\u017cdy z nich jest potrzebny i \u017caden nie powinien by\u0107 minimalizowany w diecie zdrowego cz\u0142owieka.<\/p>\n

Diety niskow\u0119glowodanowe maj\u0105 pewien potencja\u0142 odchudzaj\u0105cy i niekt\u00f3rym pasuje t\u0142uste, bogate w bia\u0142ko jedzenie. Niestety nie mamy \u017cadnych bada\u0144 klinicznych na temat stosowanie diet nisko-w\u0119glowodanowych w perspektywie d\u0142u\u017cszej ni\u017c kilka lat (zwykle nie wi\u0119cej ni\u017c 1-2 lata), mamy natomiast silne przes\u0142anki, \u017ce mo\u017ce by\u0107 to niekorzystne dla zdrowia. Dlatego nie mo\u017cna rekomendowa\u0107 ich jako rozwi\u0105zanie na ca\u0142e \u017cycie. Co innego diety wegetaria\u0144skie lub zbli\u017cone, tutaj mamy ca\u0142e populacje os\u00f3b, kt\u00f3rzy prze\u017cy\u0142y ca\u0142e \u017cycie na diecie bazuj\u0105cej na ro\u015blinach, zazwyczaj w bardzo dobrym zdrowiu. <\/span><\/p>\n

Co do diety paleolitycznej. To dzia\u0142a dobrze na wyobra\u017ani\u0119. „Powr\u00f3t do korzeni” \u015bwietnie si\u0119 sprzedaje marketingowo. W rzeczywisto\u015bci jednak nasi przodkowie jedli bardzo r\u00f3\u017cnie w zale\u017cno\u015bci o miejsca na \u015bwiecie i momentu w prehistorii. Faktycznie populacje \u017cyj\u0105ce na p\u00f3\u0142nocy jad\u0142y sporo mi\u0119sa, ale ju\u017c te \u017cyj\u0105ce bli\u017cej r\u00f3wnika bazowa\u0142y na produktach ro\u015blinnych. Je\u015bli kto\u015b lubi takie „ewolucyjne argumenty” warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119, \u017ce nasz najbli\u017cszy krewny – szympans naturalnie spo\u017cywa diet\u0119 opart\u0105 w 95% o ro\u015bliny. Zdecydowanie bli\u017cej mu do wege ni\u017c do „tradycyjnej polskiej kuchni”. W praktyce jednak paleo mo\u017ce by\u0107 niez\u0142\u0105 diet\u0105 bazuj\u0105c\u0105 na ro\u015blinach, dzia\u0142a\u0107 terapeutycznie w niekt\u00f3rych schorzeniach lub by\u0107 wym\u00f3wk\u0105 do jedzenia du\u017cych ilo\u015bci mi\u0119sa ? jak w ostatnim przypadku dzieje si\u0119 najcz\u0119\u015bciej. Podobnie z reszt\u0105 jak u szympans\u00f3w – te te\u017c ch\u0119tnie jedz\u0105 mi\u0119so, je\u015bli maj\u0105 do niego dost\u0119p. Mo\u017ce nie s\u0105 tylko tak sprytne, \u017ceby stworzy\u0107 „ewolucyjn\u0105 wym\u00f3wk\u0119”. <\/span><\/p>\n

Ostatnio wspominali\u015bmy o mitach naros\u0142ych wok\u00f3\u0142 diety wega\u0144skiej. Te wyst\u0119puj\u0105 jednak r\u00f3wnie\u017c w odniesieniu do diety tradycyjnej. Jakie jest Twoje zdanie na temat mocno lansowanej teorii w \u015bwiecie fitness, kt\u00f3ra zak\u0142ada, \u017ce optymalnym rozk\u0142adem menu w ci\u0105gu dnia jest 5 posi\u0142k\u00f3w.<\/b><\/span><\/p>\n

Osobi\u015bcie uwa\u017cam, \u017ce optymalna ilo\u015b\u0107 posi\u0142k\u00f3w to 4. Przekonanie to zbudowa\u0142em na wypadkowej aspekt\u00f3w praktycznych i fizjologicznych. Bardzo odradzam schodzenie z posi\u0142kami poni\u017cej 3 i trudno mi sobie wyobrazi\u0107, \u017ce kto\u015b mo\u017ce przestrzega\u0107 diety opartej o 7 posi\u0142k\u00f3w. Jednak bardzo du\u017co zale\u017cy od tego kto t\u0105 diet\u0119 ma stosowa\u0107. Niekt\u00f3rzy moi klienci m\u00f3wi\u0105, \u017ce \u015bwietnie czuj\u0105 si\u0119 na diecie z\u0142o\u017conej z 5 czy 6 posi\u0142k\u00f3w i takie im uk\u0142adem. Jednak jak kto\u015b jest przyzwyczajony siada\u0107 do sto\u0142u 3 razy dziennie to nie namawiam go, \u017ceby jad\u0142 cz\u0119\u015bciej. <\/span><\/p>\n

Czy \u015bniadanie to rzeczywi\u015bcie najwa\u017cniejszy posi\u0142ek dnia? Pytam r\u00f3wnie\u017c w kontek\u015bcie popularno\u015bci diety IF (Intermittent Fasting<\/em>).<\/b><\/p>\n

To zale\u017cy od kontekstu. Faktycznie nie zjedzenie \u015bniadania sprawia, \u017ce jemy zazwyczaj wi\u0119cej w ci\u0105gu dnia. Podobnie z reszt\u0105 jest je\u015bli przeg\u0142odzimy si\u0119 przez kilka godzin. Wiele os\u00f3b nie je nic ca\u0142y dzie\u0144, a potem si\u0119ga po obfit\u0105 kolacj\u0119, podczas kt\u00f3rej poch\u0142onie wi\u0119cej ni\u017c wynosi ich dziennie zapotrzebowanie kaloryczne. To du\u017cy b\u0142\u0105d. Jednak cz\u0119\u015b\u0107 os\u00f3b zaoszcz\u0119dzi nieco kalorii, je\u015bli pierwszym posi\u0142kiem w ci\u0105gu dnia b\u0119dzie wczesny obiad, a nie \u015bniadanie. Du\u017co zale\u017cy od kontekstu i danej osoby. <\/span><\/p>\n

Diety z przerywanym postem (IF) to ciekawa koncepcja. Nie jestem zwolennikiem radykalnych forma, na przyk\u0142ad takich kiedy okno \u017cywieniowe trwa tylko 2 godziny, lub zjada si\u0119 tylko jeden posi\u0142ek. Jednak je\u015bli kto\u015b dobrze si\u0119 czuje pomijaj\u0105c \u015bniadanie i kontroluje apetyt, to czemu nie?<\/p>\n

Du\u017co os\u00f3b zainteresowanych zdrowym od\u017cywianiem jest przekonanych, \u017ce dieta powinna by\u0107 w 100% wolna od przetworzonej \u017cywno\u015bci. Jak jest w rzeczywisto\u015bci? Czy 10 lub 20% dziennych kalorii pochodz\u0105cych z fast foodu lub s\u0142odyczy jest w stanie realnie wp\u0142yn\u0105\u0107 na nasze zdrowie?<\/b><\/p>\n

S\u0105dz\u0119, \u017ce utrzymanie 100% czystej diety jest ma\u0142o realne. Ka\u017cdy czasem je jakie\u015b \u015bwi\u0144stwo i pytaniem jest tylko jak tego du\u017co oraz czy kontrolujemy to czy nie. Du\u017ce lepiej jest wpisa\u0107 w sw\u00f3j jad\u0142ospis np. 1 ma\u0142y batonik dziennie lub du\u017cy „oszukany posi\u0142ek” raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie, ni\u017c co jaki\u015b czas traci\u0107 kontrol\u0119 objadaj\u0105c si\u0119 wieczorem lodami i pizz\u0105. Kwestia czy to mo\u017ce wp\u0142yn\u0105\u0107 na nasze zdrowie jest z\u0142o\u017cona. Dla przyk\u0142adu, je\u015bli kto\u015b trenuj\u0105cy b\u0119dzie si\u0119ga\u0142\u00a0 po co\u015b zawieraj\u0105cego cukier – nic z\u0142ego si\u0119 nie stanie. Je\u015bli jednak zje produkt bogaty w t\u0142uszcze trans to ju\u017c jak\u0105\u015b niewielk\u0105 szkod\u0119 sobie wyrz\u0105dzi. Jednak to nadal lepsze ni\u017c wypracowa\u0107 sobie „z\u0142e relacje z jedzeniem” i straci\u0107 kontrol\u0119 oraz przyjemno\u015b\u0107 z jedzenia. <\/span><\/p>\n

Pomijaj\u0105c kwestie ekonomiczne – czy opieranie si\u0119 wy\u0142\u0105cznie na produktach lokalnych ma sens z punktu widzenia dietetyki? Czy powinni\u015bmy unika\u0107 owoc\u00f3w cytrusowych? <\/b><\/p>\n

Hipotetycznie czym warzywa i owoce s\u0105 kr\u00f3cej przechowywane tym lepiej dla warto\u015bci od\u017cywczej kt\u00f3r\u0105 posiadaj\u0105. Wi\u0119c pomys\u0142 skr\u00f3cenia drogi od rolnika do naszego sto\u0142u to dobry pomys\u0142. S\u0105 teraz akcje kupowania „prosto od rolnika”. Jest to koncepcja przynajmniej warta zastanowienia si\u0119. Pozostaje jednak problem owoc\u00f3w, kt\u00f3rych nie da si\u0119 wyhodowa\u0107 w naszym klimacie. Chocia\u017cby cytrus\u00f3w, kt\u00f3re s\u0105 bardzo zdrowe.<\/p>\n

Czy teoria o wych\u0142adzaj\u0105cych i ogrzewaj\u0105cych produktach ma jakiekolwiek uzasadnienie?<\/b><\/p>\n

Koncepcja wych\u0142adzania i rozgrzewania pokarm\u00f3w wzi\u0119\u0142a si\u0119 z Tradycyjnej Medycyny Chi\u0144skiej. Jednak jest to pseudonauka w czystym wydaniu. Nie mamy \u017cadnych podstaw, mechanizm\u00f3w czy innych przes\u0142anek, \u017ceby twierdzi\u0107, \u017ce produkty mog\u0105 mie\u0107 takie w\u0142a\u015bciwo\u015bci. Nie m\u00f3wi\u0105c o tym, \u017ce nie ma te\u017c precyzyjnych definicji tych termin\u00f3w co praktycznie uniemo\u017cliwia poznanie i dyskutowanie o rozgrzewaniu i wych\u0142adzaniu. Kilka razy rozmawia\u0142em na ten temat ze zwolennikami tych koncepcji i zazwyczaj temat ko\u0144czy si\u0119 na odes\u0142aniu mnie do „autorytetu”, kt\u00f3ry spisa\u0142 swoje m\u0105dro\u015bci tysi\u0105ce lat temu, nie s\u0105 to wi\u0119c argumenty oparte na nauce. <\/span><\/p>\n

Wiemy o tym, \u017ce teoria zgodna z grupa krwi to bzdura. Jakie jeszcze, nowe i „rewolucyjne” teorie dietetyczne zaskoczy\u0142y Ci\u0119 w ostatnim czasie? <\/b><\/p>\n

Ca\u0142y czas popularyzuje si\u0119, \u017ce nie powinni\u015bmy je\u015b\u0107 glutenu, zb\u00f3\u017c, str\u0105czk\u00f3w lub innych produkt\u00f3w. Powody s\u0105 cz\u0119sto naiwne i nie uzasadnione dla ca\u0142ej populacji. Wyrasta te\u017c sporo <\/span>superfoods, <\/i><\/span>czyli produkt\u00f3w, kt\u00f3re maj\u0105 mie\u0107 zbawienny wp\u0142yw na zdrowie, a s\u0105 tylko interesuj\u0105cym dodatkiem do diety. Dla przyk\u0142adu promowane nasiona chia. Pod wzgl\u0119dem \u017cywieniowym wypadaj\u0105 nieznacznie gorsze ni\u017c siemi\u0119 lniane, s\u0105 za to wielokrotnie dro\u017csze. Faktycznie s\u0105 bardzo ciekawe jako sk\u0142adnik da\u0144 i rozumiem entuzjazm bloger\u00f3w kulinarnych, ale nie ma szczeg\u00f3lnego sensu\u00a0 promowa\u0107 ich pod wzgl\u0119dem zdrowotnym. <\/span><\/p>\n

Cz\u0119\u015b\u0107 os\u00f3b pyta nas o ro\u015blinne od\u017cywki bia\u0142kowe przy okazji redukcji. Czy bia\u0142ko rzeczywi\u015bcie jest kluczowe przy gubieniu kilogram\u00f3w? Czy jednak powinni\u015bmy przede wszystkim zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 na kalorie, a w dopiero w drugiej kolejno\u015bci zaj\u0105\u0107 si\u0119 rozk\u0142adem makrosk\u0142adnik\u00f3w?<\/b><\/p>\n

Kalorie s\u0105 rzeczywi\u015bcie kluczowe, musimy utrzyma\u0107 ujemny bilans kaloryczny, \u017ceby schudn\u0105\u0107. Warto podczas odchudzania zadba\u0107 o odpowiedni\u0105 ilo\u015b\u0107 bia\u0142ka (to znaczy 1,5-1,7 g\/kg), ale nie koniecznie trzeba je podbija\u0107 bardzo wysoko. W wi\u0119kszo\u015bci przypadku nie b\u0119dzie potrzeby u\u017cywania od\u017cywki bia\u0142kowej, a na pewno nie b\u0119dzie trzeba u\u017cywa\u0107 od\u017cywki bia\u0142kowej dedykowanej przez producenta jako „do redukcji”. <\/span><\/p>\n

Dzi\u0119ki za rozmow\u0119. Na koniec – podziel si\u0119 z nami przepisem na sw\u00f3j ulubiony posi\u0142ek ro\u015blinny.<\/b><\/p>\n

Mi\u0142uj\u0119 si\u0119 w prostych rozwi\u0105zaniach. Cz\u0119sto bardzo prostych. Jednym z moich ulubionych da\u0144 jest czerwona soczewica z makaronem a’la spaghetti. Gotuje czerwon\u0105 soczewic\u0105 a\u017c zrobi si\u0119 mi\u0119kka – musi by\u0107 naprawd\u0119 mi\u0119ciutka. W mi\u0119dzy czasie gotuj\u0119 makaron – najlepiej spaghetti, ale inne te\u017c s\u0105 dobre oraz przygotowuje pomidory. Mog\u0105 to by\u0107 pomidory z puszki lub nawet sos pomidorowy. Opcjonalnie mo\u017cna podsma\u017cy\u0107 cebulk\u0105 z dodatkiem czosnku. Dobrze jest zmiesza\u0107 pomidory z soczewic\u0105 i da\u0107 im si\u0119 chwil\u0119 pogotowa\u0107 razem z dodatkiem bazylii i innych przypraw. Na koniec k\u0142adziemy sos na makaronie i posypujemy suszonymi dro\u017cd\u017cami.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Rozmawiamy z Damianem Parolem, trenerem, dietetykiem i weganinem. Ostatni raz rozmawiali\u015bmy prawie rok temu. Nadal stosujesz diet\u0119 ro\u015blinn\u0105? Czy co\u015b przez te dwana\u015bcie miesi\u0119cy si\u0119 zmieni\u0142o? Jak weganizm wp\u0142yn\u0105\u0142 na wyniki Twoich trening\u00f3w? Jak najbardziej, nadal jestem na ro\u015blinnej diecie. Przez ten czas zrealizowa\u0142em sw\u00f3j plan nabrania masy mi\u0119\u015bniowej na ro\u015blinach. Jestem zadowolony bo przybra\u0142em [&hellip<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":6889,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[9,1,11],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5971"}],"collection":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5971"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5971\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":6005,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5971\/revisions\/6005"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/6889"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5971"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5971"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5971"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}