Prezentujemy t\u0142umaczenie artyku\u0142u Jeffa Novicka, kt\u00f3ry pierwotnie ukaza\u0142 si\u0119 na portalu Forks Over Knife<\/a>. Zawarte w nim wiadomo\u015bci uzupe\u0142nili\u015bmy naszym dodatkowym komentarzem pod sam koniec tekstu.<\/em><\/p>\n Niedawno prowadzi\u0142em zaj\u0119cia z od\u017cywiania opisuj\u0105c diet\u0119 ro\u015blinn\u0105 jako spe\u0142niaj\u0105c\u0105 ludzkie potrzeby \u017cywieniowe. Pewna kobieta podnios\u0142a r\u0119k\u0119 i stwierdzi\u0142a:<\/p>\n Czyta\u0142am, \u017ce poniewa\u017c pokarmy ro\u015blinne nie zawieraj\u0105 wszystkich aminokwas\u00f3w egzogennych, kt\u00f3re s\u0105 nam potrzebne, to \u017ceby by\u0107 zdrowi, musimy albo je\u015b\u0107 produkty odzwierz\u0119ce albo \u0142\u0105czy\u0107 konkretne elementy ro\u015blinne, \u017ceby dostarczy\u0107 sobie kompletnych bia\u0142ek.<\/em><\/p>\n By\u0142em nieco zaskoczony s\u0142ysz\u0105c to, poniewa\u017c jest to jeden z najstarszych mit\u00f3w zwi\u0105zanych z wegetarianizmem i zosta\u0142 obalony ju\u017c dawno temu. Kiedy o tym powiedzia\u0142em, kobieta przedstawi\u0142a si\u0119 jako sta\u017cystka medyczna i wyja\u015bni\u0142a, \u017ce w ksi\u0105\u017cce dotycz\u0105cej ludzkiej fizjologii, oraz na zaj\u0119ciach te kwestie, o kt\u00f3rych wspomnia\u0142a zosta\u0142y podkre\u015blone przez profesor\u00f3w.<\/p>\n Zszokowa\u0142o mnie to. Je\u015bli mity takie jak ten s\u0105 obecne nie tylko po\u015br\u00f3d og\u00f3\u0142u, ale te\u017c w \u015brodowisku medycznym, to jak kto\u015b mo\u017ce si\u0119 kiedykolwiek dowiedzie\u0107, jak naprawd\u0119 je\u015b\u0107 zdrowo? Jest niezwykle wa\u017cne, \u017ceby sprostowa\u0107 t\u0119 b\u0142\u0119dn\u0105 informacj\u0119, bo wiele os\u00f3b obawia si\u0119 diety wegetaria\u0144skiej kojarz\u0105c j\u0105 z niedoborami bia\u0142ka.<\/p>\n Jak mit niekompletnego bia\u0142ka rozpowszechni\u0142 si\u0119 tak bardzo?<\/p>\n (NIE)MA\u0141Y B\u0141\u0104D W ZROZUMIENIU<\/strong><\/span><\/p>\n Mit „niekompletnego bia\u0142ka” zosta\u0142 nieumy\u015blnie wypromowany i spopularyzowany w ksi\u0105\u017cce z 1971 roku – „Dieta dla ma\u0142ej planety” – napisanej przez Frances Moore Lapp\u00e9. Autorka stwierdzi\u0142a w niej, \u017ce produkty ro\u015blinne s\u0105 pozbawione niekt\u00f3rych aminokwas\u00f3w egzogennych, wi\u0119c \u017ceby by\u0107 zdrowym wegetarianinem, nale\u017cy je\u015b\u0107 kombinacj\u0119 pewnych pokarm\u00f3w ro\u015blinnych w tym samym czasie, \u017ceby uzyska\u0107 wszystkie niezb\u0119dne aminokwasy egzogenne w odpowiednich ilo\u015bciach. Zosta\u0142o to nazwane teori\u0105 „komplementarno\u015bci bia\u0142ka”.<\/p>\n Lapp\u00e9 nie mia\u0142a na my\u015bli nic z\u0142ego i jej b\u0142\u0105d jest w pewnym sensie zrozumia\u0142y. Nie by\u0142a dietetykiem, fizjologiem czy lekarzem; by\u0142a socjologiem walcz\u0105cym z panuj\u0105c\u0105 na \u015bwiecie plag\u0105 g\u0142odu. Zrozumia\u0142a, \u017ce zamiana bia\u0142ka ro\u015blinnego na zwierz\u0119ce zwi\u0105zana jest z ogromnym marnowaniem \u017cywno\u015bci. Wyliczy\u0142a, \u017ce w wypadku gdyby ludzie jedli jedynie bia\u0142ko ro\u015blinne, to wystarczy\u0142oby go do wykarmienia o wiele wi\u0119kszej ilo\u015bci os\u00f3b. W kolejnej wersji ksi\u0105\u017cki wydanej na jej dziesi\u0119ciolecie (1981), wycofa\u0142a swoje o\u015bwiadczenie i napisa\u0142a, \u017ce pr\u00f3buj\u0105c zako\u0144czy\u0107 jeden mit – nieuchronno\u015b\u0107 g\u0142odu na \u015bwiecie – stworzy\u0142a drugi – mit komplementarno\u015bci bia\u0142ka.<\/p>\n W tej i w kolejnych edycjach ksi\u0105\u017cki autorka poprawia sw\u00f3j wcze\u015bniejszy b\u0142\u0105d i dowodzi, \u017ce ro\u015blinne \u017ar\u00f3d\u0142a bia\u0142ka zawieraj\u0105 wszystkie niezb\u0119dne aminokwasy oraz \u017ce ludzie mog\u0105 by\u0107 pewni dostarczania sobie odpowiednich ilo\u015bci bia\u0142ka ze \u017ar\u00f3de\u0142 ro\u015blinnych o ile tylko spo\u017cywaj\u0105 odpowiedni\u0105 ilo\u015b\u0107 kalorii.<\/p>\n ZAPOTRZEBOWANIE NA AMINOKWASY<\/strong><\/span><\/p>\n Sk\u0105d pojawi\u0142a si\u0119 koncepcja niezb\u0119dnych aminokwas\u00f3w (egzogennych) i w jaki spos\u00f3b ustalono minimalne zapotrzebowanie na nie? W 1952 roku, William Rose i jego wsp\u00f3\u0142pracownicy zako\u0144czyli badanie maj\u0105ce na celu ustalenie ludzkiego zapotrzebowania na ka\u017cdy z o\u015bmiu aminokwas\u00f3w egzogennych. Ustalili minimalne ludzkie zapotrzebowanie na aminokwasy, kt\u00f3re r\u00f3wna\u0142o si\u0119 najwi\u0119kszej ilo\u015bci wymaganej przez ka\u017cd\u0105 z os\u00f3b, kt\u00f3r\u0105 badali. Nast\u0119pnie, \u017ceby uzgodni\u0107 rekomendowane ludzkie zapotrzebowanie zwyczajnie podwoili zapotrzebowanie minimalne. Taka ilo\u015b\u0107 by\u0142a uwa\u017cana za bezpieczn\u0105 dawk\u0119.<\/p>\n Dzi\u015b, je\u015bli wyliczymy ilo\u015b\u0107 ka\u017cdego aminokwasu egzogennego znajduj\u0105cego si\u0119 w nieprzetworzonych produktach ro\u015blinnych i por\u00f3wnamy te liczby z tymi ustalonymi przez Rose’a, to dowiemy si\u0119, \u017ce ka\u017cdy naturalny pokarm ro\u015blinny (lub te\u017c jakakolwiek kombinacja tych\u017ce), je\u015bli b\u0119dzie zjadany jako jedyne \u017ar\u00f3d\u0142o kalorii cz\u0142owieka, to dostarczy wszystkich niezb\u0119dnych aminokwas\u00f3w – nie tylko w ilo\u015bciach minimalnych, ale znacznie przekraczaj\u0105cych rekomendowane zapotrzebowanie.<\/p>\n Wsp\u00f3\u0142cze\u015bni badacze wiedz\u0105, \u017ce jest w\u0142a\u015bciwie niemo\u017cliwie, \u017ceby stworzy\u0107 diet\u0119 opart\u0105 na nieprzetworzonych produktach ro\u015blinnych, kt\u00f3ra dostarcza odpowiedniej ilo\u015bci kalorii ale jest pozbawiona kt\u00f3rego\u015b z aminokwas\u00f3w (jedynym wyj\u0105tkiem mog\u0142aby by\u0107 dieta z\u0142o\u017cona tylko z owoc\u00f3w).<\/p>\n UPRZEDZENIA<\/strong><\/span><\/p>\n Niestety, mit o niekompletnych bia\u0142kach zdaje si\u0119 by\u0107 niezniszczalny. W artykule zamieszczonym w magazynie medycznym Circulation<\/em>\u00a0 (pa\u017adziernik 2001) znajdujemy fragment m\u00f3wi\u0105cy o niebezpiecze\u0144stwach p\u0142yn\u0105cych ze stosowania diet wysokobia\u0142kowych. Komitet \u017bywieniowy nale\u017c\u0105cy do American Heart Association o\u015bwiadczy\u0142:<\/p>\n Mimo, \u017ce ro\u015blinne \u017ar\u00f3d\u0142a bia\u0142ka stanowi\u0105 znaczn\u0105 cz\u0119\u015b\u0107 diety cz\u0142owieka, wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich jest pozbawiona jednego lub wi\u0119cej aminokwas\u00f3w egzogennych i przez to s\u0105 uwa\u017cane za bia\u0142ka niekompletne.<\/em><\/p>\n Doktor medycyny i autor ksi\u0105\u017cek John McDougall napisa\u0142 do redaktora magazynu wskazuj\u0105c na ten b\u0142\u0105d. Niestety, zamiast przyzna\u0107 si\u0119 do pomy\u0142ki, doktor Barbara Howard, przewodnicz\u0105ca Komitetu odpowiedzia\u0142a 25 czerwca 2002 roku, \u017ce komitet mia\u0142 racj\u0119 i \u017ce „wi\u0119kszo\u015b\u0107 [pokarm\u00f3w ro\u015blinnych] jest pozbawiona jednego lub wi\u0119cej egzogennych aminokwas\u00f3w”. By\u0142 to pora\u017caj\u0105cy przyk\u0142ad unikania naukowej prawdy w imi\u0119 wygody. Dr Howard nie przytoczy\u0142a \u017cadnego \u017ar\u00f3d\u0142a naukowego, na kt\u00f3rym mia\u0142oby opiera\u0107 si\u0119 to stwierdzenie. Jak wida\u0107, komitet nie chcia\u0142 zawraca\u0107 sobie g\u0142owy faktami.<\/p>\n By\u0107 mo\u017ce nie dziwi was to b\u0142\u0119dne rozumienie tematu w \u015brodowisku medycznym, ale co ze spo\u0142eczno\u015bci\u0105 wegetaria\u0144sk\u0105?<\/p>\n STARO\u015aWIECKIE CZASY<\/strong><\/span><\/p>\n Wierzcie lub nie, ale artyku\u0142 zamieszczony we wrze\u015bniowym wydaniu Vegetarian Times<\/em> z 2002 roku zawiera\u0142 ten sam b\u0142\u0105d. Autorka Susan Belsinger w swoim felietonie zatytu\u0142owanym „Amazing Aminos”, pisze co nast\u0119puj\u0105ce<\/p>\n Niekompletne bia\u0142ka, kt\u00f3re zawieraj\u0105 niekt\u00f3re, ale nie wszystkie aminokwasy egzogenne, mog\u0105 by\u0107 znalezione w fasolach, str\u0105czkowych, kaszach, orzechach i zielonych warzywach li\u015bciastych… Ale poniewa\u017c nie zawieraj\u0105 one wszystkich aminokwas\u00f3w, wegetarianie musz\u0105 podejmowa\u0107 m\u0105dre decyzje \u017cywieniowe i \u0142\u0105czy\u0107 ze sob\u0105 pokarmy z odpowiednich grup.<\/em><\/p>\n Od redakcji: Brak potrzeby \u0142\u0105czenia konkretnych produkt\u00f3w w celu uzyskania pe\u0142nej puli aminokwas\u00f3w na dietach wegetaria\u0144skich potwierdza r\u00f3wnie\u017c stanowisko Ameryka\u0144skiej Akademii \u017bywienia i Dietetyki. W przypadku os\u00f3b aktywnych fizycznie polecamy jednak zadba\u0107 o dostarczenie sobie pe\u0142nowarto\u015bciowego bia\u0142ka w posi\u0142kach. Zw\u0142aszcza w okolicach oko\u0142o treningowych. Chocia\u017c produkty ro\u015blinne w wi\u0119kszo\u015bci zawieraj\u0105 komplet aminokwas\u00f3w ich proporcje nie zawsze s\u0105 optymalne dla ludzkiego organizmu. Dlatego je\u017celi \u0107wiczysz zadbaj o to by \u0142\u0105czy\u0107 ze sob\u0105 wysoko bia\u0142kowe produkty ro\u015blinne (orzechy, str\u0105czki, zbo\u017ca) i korzystaj z soi i jej przetwor\u00f3w.<\/em><\/p>\n T\u0142umaczenie: Justyna Stebel<\/em> (veganised-shop.com<\/a>) Prezentujemy t\u0142umaczenie artyku\u0142u Jeffa Novicka, kt\u00f3ry pierwotnie ukaza\u0142 si\u0119 na portalu Forks Over Knife. Zawarte w nim wiadomo\u015bci uzupe\u0142nili\u015bmy naszym dodatkowym komentarzem pod sam koniec tekstu. Niedawno prowadzi\u0142em zaj\u0119cia z od\u017cywiania opisuj\u0105c diet\u0119 ro\u015blinn\u0105 jako spe\u0142niaj\u0105c\u0105 ludzkie potrzeby \u017cywieniowe. Pewna kobieta podnios\u0142a r\u0119k\u0119 i stwierdzi\u0142a: Czyta\u0142am, \u017ce poniewa\u017c pokarmy ro\u015blinne nie zawieraj\u0105 wszystkich aminokwas\u00f3w egzogennych, [&hellip<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":5014,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[9],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5010"}],"collection":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5010"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5010\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":9016,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5010\/revisions\/9016"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/5014"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5010"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5010"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/veganworkout.org.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5010"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
\n\u0179r\u00f3d\u0142o: http:\/\/www.forksoverknives.com\/the-myth-of-complementary-protein\/<\/a><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"